Pandemia przemeblowała rynek wynajmu nieruchomości. Rośnie liczba studentów mieszkających u rodziny lub znajomych i nieponoszących opłaty za najem – z poziomu 27% w 2020 r. do 52% w 2021 r. Jednocześnie, spadł odsetek wynajmujących nieruchomości (z 51% do 33%). Centrum AMRON, we współpracy z Warszawskim Instytutem Bankowości i koordynatorami Programu Edukacyjnego „Nowoczesne Zarządzanie Biznesem”, opublikowało raport „Studenci na rynku nieruchomości 2021”. Jednocześnie zapowiedziano, że już w drugiej połowie września zostanie opublikowana kolejna edycja raportu „Portfel studenta” nt. sytuacji finansowej polskich studentów.
W raporcie „Studenci na rynku nieruchomości 2021” przedstawiono analizę na podstawie ponad 2,2 tys. ankiet wypełnianych przez studentów z 24 polskich miast. W wielu aspektach widać poważne zmiany na rynku nieruchomości wywołane pandemią. Od marca 2020 roku na większości uczelni zajęcia były prowadzone w trybie zdalnym. Podczas gdy sale wykładowe, aule i korytarze uczelniane były puste, studenci kształcili się przez Internet, nie opuszczając rodzinnych „czterech ścian”. W związku z brakiem konieczności fizycznej obecności na uczelni, studenci stali się bardziej mobilni. Mieszkanie na co dzień w miejscu nawet znacznie oddalonym od uczelni przestało być dla nich przeszkodą.
W pandemicznym otoczeniu mieliśmy do czynienia przede wszystkim z malejącym popytem związanym między innymi z odpływem studentów z miast akademickich i jednocześnie rosnącą podażą mieszkań na wynajem, wynikającą z sytuacji na rynku mieszkaniowym, zwłaszcza zanikiem najmu krótkoterminowego w ośrodkach akademickich, będących również celem ruchu turystycznego – zauważa dr Jacek Furga, prezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o., szef Centrum AMRON.
W badaniach zauważalny jest wyraźny wzrost liczby ankietowanych mieszkających u rodziny lub znajomych i nieponoszących opłaty za najem. Podobny trend odnotowano w przypadku osób zakwaterowanych w akademikach.
Szczegółowa analiza wyników badania potwierdza tezę, że im dalszy etap kształcenia, tym udział studentów mieszkających z rodzicami spada, zaś odsetek najemców nieruchomości wzrasta, podobnie jak udział studentów posiadających własną nieruchomość.
67% ankietowanych studentów (studia I i II stopnia, tryb stacjonarny i niestacjonarny) studiowało w odległości mniejszej niż 100 km od miejsca stałego zamieszkania.
Ci spośród osób najmujących nieruchomości, którzy mieszkali sami, wybierali głównie kawalerki (59%), natomiast respondenci najmujący lokale ze współlokatorami najczęściej decydowali się na trzy lub więcej pokoi (48%). Tylko 11% ankietowanych współdzielących mieszkanie zawarło umowę o najem kawalerki. Z kolei jedynie 9% mieszkań najmowanych w pojedynkę składało się z trzech lub więcej pokoi. Na takie warunki mogli sobie pozwolić tylko najbardziej zamożni najemcy, gdyż w tym przypadku ceny znacznie przekraczały średnią. Lokale dwupokojowe były wybierane przez 32% studentów najmujących samodzielnie oraz przez 41% mieszkających z innymi osobami.
Badanie cen przeprowadzono we wszystkich dwudziestu czterech badanych miastach. Średnia miesięczna opłata za najem w analizowanych ośrodkach akademickich w Polsce wyniosła 843 zł dla studentów stacjonarnych i 990 zł dla studentów niestacjonarnych. Miesięczne koszty najmu dla tej drugiej grupy, stanowią blisko 30% comiesięcznych kosztów studenta mieszkającego poza domem rodzinnym. Więcej najnowszych danych na temat sytuacji finansowej studentów w Polsce już za tydzień w tegorocznej edycji Raportu „Portfel Studenta”, opracowanego przez Warszawski Instytut Bankowości oraz Związek Banków Polskich.
Najwyższe stawki najmu pokoi i mieszkań w nieruchomościach prywatnych występują w Warszawie, gdzie mamy do czynienia z największą koncentracją uczelni i studentów w Polsce. Najem całego mieszkania na wyłączność kosztował tu średnio 2 229 zł miesięcznie, czyli aż o 744 zł więcej niż średnia dla wszystkich miast.
Jaka będzie sytuacja na rynku mieszkań dla studentów w roku akademickim 2021/2022? W chwili opracowywania Raportu wielu właścicieli mieszkań przygotowanych dla studentów mierzyło się z niepewnością odnośnie swoich przyszłych dochodów. Rektorzy polskich uczelni, stojąc w obliczu nieznanego przebiegu pandemii, wydali ostrożne rozporządzenia dotyczące zajęć w trybie hybrydowym. Jednocześnie studenci, którzy wykazali wysoką elastyczność, niskie przywiązanie do najmowanych nieruchomości i niechęć do ponoszenia kosztów rezerwacji, a także tendencję do poszukiwania mieszkania „na ostatnią chwilę” (umowy podpisywane są we wrześniu czy nawet październiku), stanowią mało stabilną grupę najemców – komentuje dr Alina Źróbek-Różańska, adiunkt na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, członkini Towarzystwa Naukowego Nieruchomości, redaktor czasopisma „Acta Scientiarium Polonorum: Administratio Locorum”.
W Raporcie „Studenci na rynku nieruchomości 2021” przedstawiono także szereg analiz dotyczących m.in.:
- standardu najmowanych nieruchomości,
- czynników mających największy wpływ na wybór najmowanej nieruchomości,
- źródeł informacji o nieruchomościach przeznaczonych na wynajem,
- wpływie pandemii na sytuację mieszkaniową studentów,
- planów mieszkaniowych studentów.
Pełny Raport jest dostępny na stronie internetowej www.amron.pl
